Vier vragen om ervoor te zorgen dat jij softwarelokalisatie op de juiste manier aanpakt

Softwarelokalisatie kan in het begin intimiderend zijn. Je overweegt om jouw software te lokaliseren, maar je bent niet zeker hoe je eraan moet beginnen, hoe je de valkuilen onderweg kunt vermijden en of lokalisatie wel de juiste zet is voor jouw bedrijf. Om deze kwesties aan te kaarten, hadden wij een gesprek met Patrick Hampel en Giorgia Cazzola, Solutions Architects voor respectievelijk Memsource en Acolad. Als provider van taaldiensten maakt Acolad voortdurend gebruik van Memsource voor softwarelokalisatie. 

Dit zijn hun beste inzichten:

1. Waarom is softwarelokalisatie voor elk bedrijf belangrijk?

Patrick Hampel, Memsource: "Een van de voornaamste voordelen van softwarelokalisatie is een beter concurrentievermogen. Concurrenten die gevestigd zijn in jouw doelmarkten, bieden hoogstwaarschijnlijk al gelokaliseerde producten aan; door jouw product te lokaliseren, hebben potentiële klanten geen enkele reden meer om het te negeren. Het is ook mogelijk dat jouw internationale concurrenten hun producten nog niet hebben gelokaliseerd. In dat geval kan lokalisering ervoor zorgen dat jij een voorsprong op hen hebt.

Lokalisering van software leidt ook vaak tot een grotere tevredenheid en loyaliteit bij klanten. De meeste gebruikers geven de voorkeur aan producten in hun eigen taal. Een product dat naar behoren is gelokaliseerd, is gemakkelijker in gebruik en zorgt voor meer vertrouwen bij gebruikers – en dat vertaalt zich dan weer naar meer inkomsten voor jouw bedrijf. Kortom, de kosten voor softwarelokalisatie zijn snel terugverdiend.

Wat ook belangrijk is, is het gemak waarmee software in de moderne wereld kan worden gedistribueerd. Ontwikkelaars die hun software distribueren via platformen zoals Google Play Store, Microsoft Store en Apple App Store, staan er soms niet bij stil hoeveel gebruikers zij zouden kunnen bereiken. Op deze platformen is lokalisatie een gemakkelijke manier om de zichtbaarheid op buitenlandse markten te vergroten en nieuwe klanten aan te trekken."

Giorgia Cazzola, Acolad: "Een markt benaderen met een product dat aangepast is aan de kenmerken ervan en dat voldoet aan de vereisten ervan, is absoluut de eerste stap om een grote kans te maken op een goede verkoop: jij toont je bekwaamheid, bouwt het vertrouwen op en komt tegemoet aan de behoeften van de markt.

Als er geen gelokaliseerde versie van de software verkrijgbaar is, of alleen een slechte vertaling van de brontekst beschikbaar is, kunnen gebruikers zich hieraan ergeren. Stel je voor dat je een slechte vertaling tegenkomt van een commando: hopelijk kun je de software nog steeds gebruiken, maar het vergt wel meer moeite. Jij (de gebruiker!) zal het gevoel hebben dat het product niet speciaal voor jou ontworpen is. En je zal deze ervaring doorvertellen aan anderen.

Een product is aantrekkelijk voor lokale gebruikers als het ontworpen is met het oog op de culturele normen en specifieke taalkenmerken van de doelmarkt. Door te investeren in lokalisatie ben je zeker dat het product nieuwe markten sneller bereikt en dat het klantenbestand groter wordt. Lokalisatie draagt namelijk bij tot het vertrouwen van de gebruiker in jouw merk."

2. Hoe ziet het ideale softwarelokalisatieproces eruit?

Patrick Hampel: "Een algemene misvatting is dat lokalisatie en vertaling hetzelfde zijn. Vertaling vormt uiteraard een belangrijk deel van het lokalisatieproces, maar het gaat om veel meer dan alleen vertaling.

Er gebeurt heel wat belangrijk voorbereidend werk voordat vertalers nog maar in de buurt komen van een lokalisatieproject. Zo moet de software worden aangepast om te kunnen werken met verschillende tijd- en datumformaten en moet de software teksten aankunnen die niet geschreven worden in het Latijnse alfabet, zoals Arabisch en Hebreeuws. Deze worden geschreven van rechts naar links en dit kan allerlei lay-outproblemen met zich meebrengen bij software die hier niet op is afgestemd – voor zover de content al kan worden weergegeven.

Als de vertalers klaar zijn, is dit proces nog steeds niet ten einde: meertalige proeflezers moeten nakijken of de vertalingen accuraat zijn alvorens deze in de software worden geïntegreerd. Bovendien moet de gelokaliseerde software worden getest om ervoor te zorgen dat alles vlot verloopt. Zo kan een knop mogelijk te klein zijn voor het vertaalde label of kan er tekst ontbreken in een venster omdat er een lokalisatiebestand ontbreekt. Dit soort problemen kunnen verwarrend of frustrerend zijn voor gebruikers, maar deze kunnen gemakkelijk worden opgespoord en verholpen bij het testen."

Giorgia Cazzola: "Het begint met de bepaling van het lokalisatieteam, met inbegrip van de belanghebbenden van zowel de kant van de klant als de taalpartner. De eerste stap van het team bestaat in het exporteren van alle vertaalbare content, het voorbereiden van het bronbestand – met inbegrip van de opstelling van een schrijfwijzer en glossaria om ervoor te zorgen dat de lokalisatie op consistente wijze gebeurt. Hierdoor kunnen op lange termijn heel wat problemen worden voorkomen!

Vroege tests in een specifieke lokalisatietestomgeving maken het mogelijk om te controleren in hoeverre een product klaar is voor lokalisatie, ook met behulp van pseudolokalisatie, waarbij proefteksten worden gebruikt om de tekstomvang, hard-coded strings en eventuele andere mogelijke problemen te controleren. Dit is essentieel om problemen in een vroeg stadium op te sporen!

Na de daadwerkelijke lokalisatie in de doeltalen (met inbegrip van illustraties!) vereist topkwaliteit tests en bugfixing op verschillende niveaus. Dit omvat een taalrevisie, uiteraard door experts van het land zelf (daarbij wordt onder meer gekeken naar accuraatheid, taalkwaliteit, terminologie en geschiktheid voor de branding van het bedrijf). Na een functionele test van de doelversies, kan de software vervolgens worden gereleased. Over het algemeen is goed querybeheer cruciaal om hoge kwaliteit te waarborgen en eventuele dubbelzinnigheden te verhelpen."

3. Wat is de beste manier om software voor te bereiden voor lokalisatie – en wat zijn de meest voorkomende fouten?

Patrick Hampel: "Een van de beste acties die je kunt ondernemen voor een geslaagd en zorgeloos lokalisatieproces, is beginnen met internationalisering, soms afgekort als i18n. Internationalisering is het proces waarbij software op zo'n manier (opnieuw) ontworpen wordt dat het mogelijk is om deze aan te passen voor internationaal gebruik.

Hoe het internationaliseringsproces er precies uitziet, varieert van product tot product. Een aantal aspecten zijn gemeenschappelijk voor de meeste producten, zoals het meervoud van woorden en hoe items in een lijst worden gesorteerd. Andere aspecten, zoals valutasymbolen en adresformaten, zijn niet van toepassing op elke situatie.” Een aantal internationaliseringsaspecten kunnen bedrieglijk eenvoudig lijken. Engelse meervouden vormen niet echt een uitdaging, maar het Sloveens heeft speciale tweevoudige vormen voor iets dat exact twee keer voorkomt en het Russisch gebruikt enkelvoudige vormen voor alle nummers die eindigen op 1 – behalve 11!

De richting en lay-out van een tekst is een andere kwestie waar ontwikkelaars – met name Europese ontwikkelaars – vaak vergeten rekening mee te houden tot het tijd is voor lokalisatie”, voegt Hampel toe. “Het is echter niet alleen tekst van rechts naar links die zij vergeten. Japans wordt vaak geschreven in kolommen van boven naar onder en van rechts naar links. Zo kan het voorkomen dat Japanse gebruikers bijvoorbeeld een nieuwe app voor tekstverwerking of illustraties downloaden om uit te proberen, en vervolgens ontdekken dat de software het niet toelaat om verticaal te schrijven, met als gevolg dat zij de app verwijderen. Ook gebruikers in India worden vaak geconfronteerd met vergelijkbare situaties, aangezien een groot aantal van de meer dan 20 talen van het land geschreven worden met ingewikkelde positioneringsregels.”

Giorgia Cazzola: "Als provider van taaldiensten komt het regelmatig voor dat wij typische fouten ontdekken in softwarelokalisatie – zoals het onderschatten of negeren van lokalisatie als deel van de productontwikkelingscyclus. Als het goed gebeurt, vormt het geen afzonderlijk onderdeel dat na de ontwikkeling komt, maar wordt er rekening mee gehouden tijdens het volledige ontwerp- en ontwikkelingsproces. Het volgende op de lijst is een gebrek aan planning, gevolgd door incorrecte internationalisering van content vóór lokalisatie, zoals Patrick net toelichtte.

Doorgaans helpt een gebrek aan context vertalers niet om dubbelzinnigheid te verhelpen. Op een meer technisch niveau geldt dit ook voor niet goed gestructureerde bestanden die eindigen in lijsten van strings, soms zelfs zonder betekenisvolle bron-ID's. En als het gaat om bestandsformaten, wordt er vaak geen rekening mee gehouden dat sommige formaten nu eenmaal niet geschikt zijn voor lokalisatiedoeleinden – Excel is hier een klassiek voorbeeld van. Geschikte standaardformaten zijn onder meer JSON, XML, enz. Unicode-UTF-8-codering vormt een goede basis voor de correcte visualisering van geschreven talen.

Een andere fout die vaak voorkomt, is dat de lokalisatie van Help Documentation (UA) en software-interface (UI) niet wordt toegekend aan dezelfde leverancier en dat hierdoor de consistentie in het gedrang komt. Last but not least: de locale van de doeltalen is niet gedefinieerd (locales verwijzen naar de nuances van elke taal, afhankelijk van het doelland – zoals Canadees-Frans versus het Frans dat wordt gesproken in Frankrijk). Het is belangrijk dat je kunt vertrouwen op een deskundige partner die tevens een goede adviseur is die zorgt voor begeleiding vanaf de eerste stappen van de productontwikkeling en tijdens het volledige proces."

4. Hoe kies je technologieleveranciers en providers van taaldiensten voor softwarelokalisatie?

Patrick Hampel: "Deze beslissingen kunnen ervoor zorgen dat jouw lokalisatie-ervaring een top of een flop wordt. Dus je kunt er het best zo vroeg mogelijk over beginnen na te denken. Raadpleeg belanghebbenden in het lokalisatieproces, zoals projectmanagers en executives, en ontdek waar zij het meeste belang aan hechten. Je kunt deze informatie gebruiken om jouw zoektocht te focussen.

Tegenwoordig bestaan er heel wat vertaalbeheersystemen waaruit je kunt kiezen en die elk beschikken over een unieke set features. Zo kunnen een aantal systemen voor jou niet de juiste optie zijn, omdat zij bestanden in een specifiek formaat dat jij gebruikt niet kunnen verwerken", zegt Hampel. "Als jij software ontwikkelt voor meerdere platforms, zijn er heel wat formaten waarmee je moet werken: een formaat voor jouw iOS-app, een ander formaat voor jouw Android-app en het derde formaat voor jouw internetapp, enzovoort.

Nadat je de aanbiedingen die niet aan jouw behoeften voldoen hebt afgewezen, blijven er een aantal opties over om uit te kiezen en een beslissing te nemen. Bij technologieleveranciers is het bijvoorbeeld doorgaans de gewoonte om een demonstratie te plannen en/of hun software zelf uit te proberen. Je kunt ook offertes opvragen van leveranciers om te weten te komen welk systeem het meest aan jouw behoeften voldoet en een succes van jouw project kan maken."

Giorgia Cazzola: "Ik raad aan om er een te gebruiken dat gebruikmaakt van de laatste technologische snufjes – een TMS met vertaalgeheugens, glossaria en termbases. Het systeem moet informatie kunnen ondersteunen over context, idealiter zelfs meervoudsvormen en visuele context. En let erop dat het automatische kwaliteitsborgingscontroles biedt. De allernieuwste technologieën kunnen voortdurende lokalisatie aan, en jouw partner zou in staat moeten zijn om het systeem te integreren met jouw CMS of softwareontwikkelingsprogramma. Dus telkens als jouw bronbestand wordt geüpdatet, ontstaat er een automatisch verzoek voor vertaling, en dit leidt tot snellere opleveringstijden.

Let op de beschikbaarheid van gepaste taalkundige resources en deskundigen op het gebied van software, de bereidheid voor een sterke samenwerking tussen de lokalisatiemanagers aan beide kanten en de capaciteit om de taalkundigen te betrekken zodat zij kennis verwerven over het product. Centraliseer naar één provider van taaldiensten met een specifiek team dat deel uitmaakt van jouw productlevenscyclus!

Zij moeten een brede waaier aan bestanden kunnen verwerken, afgestemd zijn op jouw productwerkcycli (met inbegrip van pieken!), ervaring hebben met flexibele en traditionele workflows en synchroniseren met jouw ontwikkelingsprocessen. Ga voor goede communicators die hun processen en tools goed kunnen beschrijven. Tot slot zal een andere onderscheidende factor een groot verschil maken voor jou: kies een partner die de landspecifieke revisie voor jou kan uitvoeren!"

Conclusie

Indien het correct gebeurt, is softwarelokalisatie een geweldige manier om jouw bedrijf uit te breiden. Het kan nieuwe consumenten aantrekken tot jouw product en het competitiever maken, wat leidt tot meer inkomsten. Voor een succesvol lokalisatieproces is het belangrijk om jouw software correct voor te bereiden en erop te letten dat het resultaat geen taalkundige fouten of technische problemen bevat. Om dit allemaal te bereiken, is het essentieel om de juiste provider te kiezen.